مردم سالاری دینی در اندیشه امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی

thesis
abstract

امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی در دوره زمانی مشابهی می زیستند، هر دو اندیشمند وجود استعمار خارجی و استبداد داخلی را با تمام وجود خویش درک می کردند، بنابراین طبیعی بود به عنوان دو روشنفکر مذهبی تلاش نمایند تا جهان اسلام را از بحرانی که گرفتار آن شده بود، رها سازند. بنابراین علی رغم تفاوت در مبانی معرفتی و هستی شناختی دو اندیشمند که ریشه در مبانی مذهبی متفاوت، یعنی نوع شیعی و سنی دارد هر دو اندیشمند مبانی یکسانی را برای مردم سالاری دینی در نظر می گرفتند؛ هر دو اندیشمند به نوعی به حاکمیت قوانین الهی در این نوع از حکومت اعتقاد راسخ دارند؛ هر دو تفکیک قوا را می پذیرند؛ هر دو به بنیادهای دموکراسی همچون نقش مردم در قالب مشارکت سیاسی، برابری و آزادی اعتقاد دارند. اما علی رغم همه این مشابهت ها دو اندیشمند در ارتباط به نقش شخص اول و شیوه ی انتخاب او اختلاف نظرهایی دارند به گونه ای که برای مثال در نظر امام خمینی شخص اول مملکت ولی فقیهی است که ابتدا به ساکن بایستی مجتهدی عادل و باتقوا و دارای بینش سیاسی باشد، سپس این شخص به وسیله نمایندگان مردم (مجلس خبرگان رهبری) انتخاب شود، اما از نظر مودودی شخص اول مملکت نقش خلیفه را دارد و با رأی مستقیم مردم انتخاب می شود. به عبارتی به نظر می-رسد در منظومه فکری امام خمینی ابتدا ساختار حکومت یا آن چیزی که امام خمینی از آن تحت عنوان جمهوری اسلامی نام می برد، زیر نظر فقیه عادلی است که ابتدا به ساکن دارای شرایطی است و سپس با رای غیر مستقیم مردم انتخاب می شود، اما در نظر مودودی شخص اول حکومت همان منتخب مردم است که با رای مستقیم آن ها انتخاب شده است و هر زمان که شرایط لازم را نداشته باشد توسط همین مردم از قدرت برکنار می شود. هر دو برای مشروعیت بخشی به این حکومت در درجه اول به مبانی اسلامی متوسل می شوند، اما برای اجرایی کردن چنین شکل حکومتی نقش مردم نیز اهمیت دارد اما در مرتبه دوم بعد از اسلامیت قرار می گیرد ..

similar resources

مردم سالاری دینی در گفتمان اسلام سیاسی؛ بررسی اندیشه امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی

باور به جامعیت دین اسلام در تنظیم قواعد زندگی سیاسی باعث شده مساله نظام سیاسی مطلوب دال مرکزی گفتمان اسلام سیاسی باشد. امام خمینی(ره) و ابوالاعلی مودودی از جمله اندیشمندان مهم جریان اسلام سیاسی هستند که مساله نظام سیاسی مطلوب در کانون توجه آنها بوده است. این دو اندیشمند اسلامی در دوره زمانی مشابهی زندگی می کردند، هر دو بحران استعمار خارجی و استبداد داخلی را درک می کردند، بنابراین طبیعی بود تامل...

full text

امام خمینی (س) و مردم سالاری دینی

: مردم سالاری دینی عبارت است از روش و شیوه زندگی سیاسی مردم که نظام دینی را پذیرفته‌اند و آن نظام حداقل تضمین‌کننده آزادی، استقلال، رضایت‌مندی، مشارکت سیاسی و اجرای عدالت اجتماعی– سیاسی مردم و در نهایت احساس حاکمیت شریعت در زندگی سیاسی مردم است. در این مقاله پس از تعریف و بررسی شش پایه عملی و عینی مردم‌سالاری دینی که شامل رهبری، مردم و نقش آنها در عرصه سیاسی، قانون اساسی، احزاب...

full text

تفاوت تبیین حکومت در اندیشه سیاسی امام خمینی(س) و ابوالاعلی مودودی

در این مقاله هدف نشان دادن این مسأله است که چگونه تبیین‌های متفاوت از امر حکومت  و الزامات ناشی از آن در اندیشه‌های سیاسی به تفاوت‌های معناداری در اجزاء و ساختار حکومت و لوازم آن منجر می‌شود. این وضعیت برای اندیشه‌گرانی که در درون یک سنّت فکری مشخص اندیشه‌ورزی می‌کنند تابع  الزاماتی است که در  ساختارهای اندیشگی آن سنّت وجود دارد. به همین سیاق الزامات متفاوت در ساختارهای اندیشگی اهل سنّت و شیعه...

full text

مردم سالاری دینی در اندیشه آیت الله جوادی آملی

از واژه مردم سالاری دینی، برداشت های متعددی ارائه شده است. در برخی از این برداشت ها، مردم سالاری دینی امری ترکیبی در قالب دموکراسی روشی تبیین شده و در برخی دیگر، به مثابه امری بسیط تلقی شده است. برداشت آیت الله جوادی آملی از این اصطلاح در دسته دوم قرار می گیرد که آن را ترکیبی از دموکراسی و دین نمی دانند؛ بلکه دارای سرشتی واحد و برگرفته از دین می شمارند. مقاله حاضر با مطالعه آثار آیت الله جوادی...

full text

بررسی تطبیقی اندیشه های سیاسی ابوالاعلی مودودی و سید قطب

چکیده: ابوالاعلی مودودی (1979–1903) هندی ـ پاکستانی و سید قطب (1966– 1906) مصری، از متفکران برجسته ی اسلامی در قرن بیستم میلادی هستند. این رهبران جنبش احیا طلبی اسلامی، ضمن نگارش آثاری متعدد و قابل توجه، در صدد استقرار نظام اسلامی مورد نظر خویش بوده اند. افکار و اندیشه های آن ها از مرزهای جوامع محل زندگی شان فراتر رفته و بر اندیشه های رجال و جنبش های سیاسی ـ اجتماعی گوناگون در جهان اسلام، تأثیر...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


document type: thesis

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه یاسوج - دانشکده علوم انسانی

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023